Môi trường cho tài năng Việt

 
Môi trường cho tài năng Việt
|
LTS: Liên Nghĩa đã sửa đổi một vài câu văn tiếng Việt cho dễ hiểu và thêm vào hai từ ngữ khoa học xã hội là sinh thành và dưỡng dục / di truyền và môi sinh (nature / heredity vs nurture / environment).
|
Trung tá Lê Bá Hùng của Hải quân Hoa Kỳ và Bộ trưởng Y tế Philipp Roesler của Đức.
Hình Trung tá Hùng đứng trước phần mộ tổ tiên, xem ảnh gia đình treo trên tường nhà ở Huế và gặp thân nhân được đăng trên New York Times như sự trở về vinh quanh mà đầy tình người của một sĩ quan Mỹ gốc Việt tị nạn.
Câu chuyện Trung tá Hùng, mới 39 tuổi, cũng giống như Bộ trưởng Y tế Đức Philipp Roesler, 36 tuổi không khỏi rơi vào cuộc tranh luận muôn thuở.
Đó là câu hỏi thành công có được nhờ di truyền hay môi trường (nature or nurture) ?
Trước hết xin bàn về di truyền (nature)
Hai người trẻ này hẳn cũng phải có những năng lực, trí tuệ và ý chí trên mức bình thường. Ai sống ở nước ngoài cũng biết vươn lên “bằng bạn bằng bè” trong nghề buôn bán, nghề tự do cũng đã khó, còn “làm sếp lớn” với người bản xứ, bản địa ở Âu Mỹ là chuyện rất, rất khó.

Kế đến là vấn đè môi sinh (nurture)
Nhưng cũng không thể không ghi nhận rằng họ lớn lên trong môi trường bậc nhất thế giới cả về giáo dục, tính dân chủ và nhân văn của Hoa Kỳ và Đức. Bởi cũng có hàng trăm nghìn thanh thiếu niên gốc Á châu trưởng thành ở Phương Tây; như chỉ riêng số con nuôi gốc Hàn có cha mẹ Mỹ trắng lên tới 133 nghìn, nhưng không phải ai cũng thành đạt.
Tuy thế, ngoài những yếu tố di truyền (heredity/nature) và môi sinh (environment/nurture), cộng thêm yếu tố may mắn (luck) thì gia đình của họ đã đóng vai trò quyết định. Đặc biệt, điều toát ra từ hai con người này là tình cảm với bố.

Liên hệ bố con?
Cuộc trả lời phỏng vấn BBC World Service của anh Hùng gần như là một lời suy tư, một cuộc đối thoại với bố, ông Lê Bá Thông. Còn với Philipp Roesler, theo những gì tôi đọc ở báo Đức và người Việt ở Đức kể lại, sự nghiệp của anh cũng nhờ nhiều ở người cha.
Cũng là một quân nhân, ông chính ông đã hướng nghiệp để Philipp vào đơn vị quân y phục vụ một thời gian trước khi tham gia chính trị tại bang Niedersachsen của Đức.
Báo chí Đức cũng chú ý rằng khi Philipp còn nhỏ xíu, bà mẹ đã bỏ bố con cậu. Truyền thông bên Đức tôn trọng tính riêng tư nên không nhắc gì về bà mẹ nuôi kia nữa nhưng tôi thấy thật cảm động trước câu chuyện ông bố Đức một mình nuôi cậu con gốc Việt thành tài.
Ông hẳn đang rất tự hào vì con
Tình cha, dù là người Việt, hay người nước ngoài, đã tạo ra điều kỳ lạ. Những người thành công trước hết là có sự ủng hộ, yêu thương, niềm tin của họ vào gia đình. Với Philipp Roesler nay là người vợ, cô Wiebke. Báo Đức kể chính cô đã khuyến khích chồng về thăm lại Việt Nam năm 2006, để sau này “có thể kể cho các con quê cha là thế nào.” Nay Philipp đã có thế kể chuyện Việt Nam cho hai con gái song sinh một tuổi, Grietje cùng Gesche. Anh cũng không quên quá khứ của mình khi dự lễ khánh thành tượng đài thuyền nhân Việt Nam tỵ nạn ở khu vực cầu cảng Hamburg hồi tháng 9.
Tôi nghĩ điều đó rất quan trọng vì cho dù Roesler hoàn toàn chỉ nói tiếng Đức, người Đức vẫn coi anh là người Việt Nam. Một người quen của tôi ở Berlin kể khi ra trạm xá được nghe vị bác sĩ người Đức nói: “Nay người Việt Nam của bà làm Bộ trưởng của tôi rồi đấy.”
Niềm tự hào của người Việt
Và với người Việt chúng ta ở khắp nơi, ai cũng có quyền tự hào về Philipp Roseler hay Lê Bá Hùng nhưng cũng đừng nên quên câu chuyện của họ nói lên hai điều:
       1. Một là có những người Việt, hay người gốc Việt vốn thông minh, đầy năng lực sẽ tỏa sáng nếu có điều kiện tốt. Đây là vế “di truyền/nature” cho mọi người Việt bất kể ở đâu. Về lâu dài, chắc chắn sẽ còn nhiều người gốc Việt trên thế giới, nhất là tại Úc, Âu và Mỹ thành công vượt bậc, gây sự ngạc nhiên, thán phục lẫn ghen tị của bạn bè các xứ/các nước trên thế giới.
       2. Điều thứ hai tôi muốn nói là cả hai anh Hùng và Philipp trước hết làm những người con của Việt Nam, có số phận gắn liền với cuộc chiến và biến cố 1975. Vì nếu còn ở Việt Nam, số phận của Hùng và Philipp hẳn đã rất khác? Đây là vế “môi sinh/nurture” mà thế hệ trẻ Việt ở khắp nơi đang mong đợi.
|
- Nguyễn Giang
Nguồn: BBC Vietnamese (12 giờ 54 phút trưa thứ Sáu, 13-11-2009)
 
 
Nghĩa Sinh
(17/11/2009 - 23896 lượt xem)

Các bài viết khác cùng tác giả Nghĩa Sinh
6 - Vì sao lá đổi màu vào mùa thu? (15/11/2011 - 21104 lượt xem)
8 - Mười tật xấu của người mình... (07/11/2011 - 22294 lượt xem)
9 - Ở Mỹ trái tim lạnh cái đầu nóng? (01/11/2011 - 21998 lượt xem)
18 - Nghĩa Sinh: 50 năm thiện nguyện (10/10/2011 - 22122 lượt xem)
51 - GIÁO DỤC HÔM NAY CHO NGÀY MAI (12/07/2011 - 21492 lượt xem)
53 - Nghĩa Sinh gặp lại nhau sau 38 năm (02/07/2011 - 22567 lượt xem)
59 - Con để dành phòng khi đau ốm... (12/05/2011 - 24114 lượt xem)
60 - Chúc mừng Ngày Từ Mẫu: Ngày 8-5-2011 (06/05/2011 - 23047 lượt xem)
70 - Năm Cách Sống Khỏe Tinh Thần (04/04/2011 - 23536 lượt xem)
73 - Tự do - Công lý - Hoà bình (27/03/2011 - 24301 lượt xem)
79 - Trên 12 ngàn tấm hình cổ quý (09/03/2011 - 20784 lượt xem)
80 - Thơ Mừng Ngày Quốc Tế Phụ Nữ (07/03/2011 - 24272 lượt xem)
81 - Nghĩa Sinh và Tôi (21/02/2011 - 22853 lượt xem)
86 - Ý nghĩa Tết Nguyên Đán (26/01/2011 - 24142 lượt xem)
88 - XUÂN VIỆT (21/01/2011 - 20787 lượt xem)
96 - Noel 1983: Luận về từ “Nghĩa” (16/12/2010 - 24408 lượt xem)
99 - Tổng số người Việt tại Mỹ (12/12/2010 - 25579 lượt xem)
113 - Tình thương không lời (23/08/2010 - 23984 lượt xem)
115 - Đi tìm Hạnh Phúc (18/08/2010 - 23862 lượt xem)
116 - LỜI CẢM TẠ NGHĨA SINH (13/08/2010 - 23563 lượt xem)
119 - Nghĩa Sinh Chicago phân ưu (05/08/2010 - 23545 lượt xem)
120 - Nghĩa Sinh Phước Tuy phân ưu (04/08/2010 - 22796 lượt xem)
123 - Phi cơ bay không cần xăng (29/07/2010 - 23174 lượt xem)
129 - Thư Cám Ơn Nghĩa Sinh (20/07/2010 - 25309 lượt xem)
130 - Nghĩa Sinh Chicago Phân Ưu (15/07/2010 - 29500 lượt xem)
131 - Nghĩa Sinh Phước Tuy phân ưu (15/07/2010 - 29028 lượt xem)
132 - Chúc mừng gia đình Trưởng Mai Nghĩa (05/07/2010 - 28764 lượt xem)
154 - Phân Ưu (19/02/2010 - 23787 lượt xem)
159 - Một cánh cửa hé mở cho NS ? (30/12/2009 - 26029 lượt xem)
161 - NỘI DUNG ĐÍCH THỰC CỦA GIÁNG SINH (22/12/2009 - 23428 lượt xem)
165 - THÀNH THẬT PHÂN ƯU (03/12/2009 - 25673 lượt xem)
168 - MÓN QUÀ MỘT NỬA (09/11/2009 - 22538 lượt xem)
169 - Chúc mừng Sinh nhật 40 của Internet (31/10/2009 - 25324 lượt xem)
183 - Bàn Tay Nhân Ái (28/08/2009 - 25423 lượt xem)
184 - Người ấy là ai ? (22/08/2009 - 22827 lượt xem)
202 - Chúc mừng Trung Tâm Nghĩa Việt (26/06/2009 - 23028 lượt xem)
206 - Đáp lời kêu gọi thiện nghĩa (16/06/2009 - 22006 lượt xem)
229 - Mười cách để vui sống (11/02/2009 - 24331 lượt xem)
230 - Làm Sao Đọc Được Chữ Việt ? (11/02/2009 - 21839 lượt xem)
231 - Niềm Vui Họp Mặt Nghĩa Sinh (08/02/2009 - 18014 lượt xem)
233 - Thông Tin về Dự Án Trường Nghĩa Sinh (04/02/2009 - 21983 lượt xem)
234 - Sống Hùng Chúc Tết Nghĩa Sinh (02/02/2009 - 23161 lượt xem)
240 - Thông Tin về Dự Án Trường Nghĩa Sinh (16/01/2009 - 21440 lượt xem)
242 - Hoạt Động NS Chicago Ngày 24-1-2009 (09/01/2009 - 24076 lượt xem)
247 - MỪNG CHÚC GIÁNG SINH & NĂM MỚI (24/12/2008 - 24428 lượt xem)
251 - Bài thơ tặng cha mẹ (13/12/2008 - 25186 lượt xem)
252 - CHÚC MỪNG LỄ TẠ ƠN 2008 ! (27/11/2008 - 21809 lượt xem)
255 - GƯƠNG SÁNG NGHĨA SINH PBN (15/10/2008 - 23704 lượt xem)
257 - CHÚC-MỪNG SINH-NHẬT NSPT (08/10/2008 - 22147 lượt xem)
258 - CHÚC MỪNG NS SỐNG HÙNG [Lệ Dung] (08/10/2008 - 24202 lượt xem)
283 - Bảy Bông Sen Vàng [Seven Golden Lotuses] (25/07/2008 - 24115 lượt xem)
305 - 25th NghiaSinh Thanksgiving Celebration (06/05/2008 - 24146 lượt xem)